ซื้อของไหว้ตรุษจีนในยุค 5 จี หมายถึงความเร็วในการจับจ่ายอาหาร เช่น หมู ไก่ เป็ด ขนมเทียน ขนมเข่ง ผักผลไม้ต่าง ๆ แต่ไม่ว่าการซึ่งของไหว้เหล่านี้จะการปรุงสุกหรือซื้ออาหารสดผู้บริโภคต้องเลือกซื้ออย่างระมัดระวัง และให้เวลาในการคัดสรรขอบที่มีคุณภาพ
สภาองค์กรของผู้บริโภคจึงได้รวบรวมแนวทางและข้อควรระวังในการเลือกซื้อของไหว้ในวันตรุษจีนมาฝากกับผู้บริโภค มีด้วยกันดังนี้
อาหารจำพวกเนื้อสัตว์
เนื้อหมู การเลือกซื้อเนื้อหมูผู้บริโภคควรระวังเนื้อหมูที่ใช้สารเร่งเนื้อแดงโดยวิธีการสังเกต คือ หมูที่ใช้สารเร่งเนื้อแดงสีของเนื้อมีสีแดงเข้ม เนื้อแห้งกว่าปกติ มีสัดส่วนที่เป็นมันประมาณ 30 % และมีเนื้อแดงประมาณ 70 % ดังนั้น ผู้บริโภคควรเลือกเนื้อหมูที่มีสีชมพูอ่อน นุ่ม มันของหมูมีสีขาวและไม่มีลักษณะเม็ดสาคูหรือไข่พยาธิบริเวณเนื้อหมู เป็นต้น
เนื้อไก่ เนื้อไก่ที่ดีควรมีสีชมพูอ่อน ซึ่งเป็นสีของเนื้อธรรมชาติที่ไม่เน่าเสียและปลอดสาร ไม่ซีดหรือแห้งจนเกินไป กดแล้วไม่ทิ้งรอยบุ๋มไว้และไม่ควรซื้อเนื้อไก่ที่มีกลิ่น เมือก หรือเป็นสีเขียวคล้ำ หากผู้บริโภคซื้อไก่ทั้งตัว ควรเช็กให้ดีว่าตาไก่ต้องไม่ลึกหรือบุ๋มจนเกินไป รอยเชือดต้องยังสดอยู่ ไม่เช่นนั้นอาจได้เนื้อไก่เก่าที่แช่แข็งมาแล้วหลายวัน
อย่างไรก็ตาม หากสั่งซื้อหมูไก่ที่ทำสำเร็จ ต้องพิจารณา
ว่าร้านที่ขายหมู ไก่ เป็ดปรุงสุก ได้เตรียมอาหารล่วงหน้าวันต่อวันเท่านั้น เป็นร้านที่คัดสรรแต่วัตถุดิบที่มีคุณภาพ และสามารถรับผิดชอบหากอาหารเกิดความเสียหายเนื่องจากกระบวนการการปรุงและเก็บรักษา
ผักและผลไม้
การเลือกซื้อผักและผลไม้ควรเลือกซื้อผักผลไม้ที่สด สะอาดและล้างทำความสะอาดก่อนนำมาบริโภคโดยมีวิธีการล้าง ดังนี้
- ใช้ผงฟู (Baking Soda) ปริมาณ 1 ช้อนโต๊ะ ละลายในน้ำอุณหภูมิปกติ 1 กะละมัง หรือ ปริมาตร 20 ลิตร แช่ผักและผลไม้ทิ้งไว้ เป็นระยะเวลา 15 นาทีและล้างผักและผลไม้ออกด้วยน้ำสะอาดซึ่งวิธีนี้จะช่วยลดปริมาณสารเคมีตกค้างได้ 80 – 95 %
- การใช้น้ำไหลผ่าน เด็ดผักออกเป็นใบๆและล้างด้วยน้ำสะอาดไหลผ่านอย่างต่อเนื่องพร้อมกับใช้มือถูเบา ๆ วิธีนี้จะช่วยลดปริมาณสารเคมีตกค้างได้ 54 – 63 %
- การใช้ด่างทับทิม ในปริมาณ 20 – 30 เกล็ด ละลายในน้ำอุณหภูมิปกติ ปริมาตร 4 ลิตรแช่ผักและผลไม้ทิ้งไว้เป็นระยะเวลา 10 นาที หลังจากนั้นล้างผักและผลไม้ออกด้วยน้ำสะอาดโดยวิธีนี้จะช่วยลดปริมาณสารเคมีตกค้างได้มากถึง 35 – 45 %
ข้อควรระวัง : ผู้บริโภคควรระมัดระวังสารฟอร์มาลีนในผักและผลไม้ รวมถึงเนื้อสัตว์ที่ร้านค้าใช้เพื่อทำให้อาหารต่างๆ สดอยู่ได้นานและไม่เน่าเสียเร็ว โดยผู้บริโภคควรล้างให้สะอาดก่อนรับประทาน
ในปีที่ผ่านมานิตยสารฉลาดซื้อ มูลนิธิเพื่อผู้บริโภค ในฐานะหน่วยงานประจำจังหวัดกรุงเทพมหานคร และสภาองค์กรของผู้บริโภคร่วมกับเครือข่ายเตือนภัยสารเคมีกำจัดศัตรูพืช (ไทยแพน) ได้มีการเฝ้าระวังสถานการณ์ปัญหาสารเคมีเกษตรตกค้างในส้ม ซึ่งจากการทดสอบก็พบการตกค้างของสารเคมีในส้มด้วยกันหลายชนิด สามารถอ่านข้อมูลเพิ่มเติมได้ที่เว็บไซต์สภาองค์กรของผู้บริโภค (อ้างอิง : https://www.tcc.or.th/orange-test/)
จึงขอแนะนำให้ผู้บริโภคเลือกการสนับสนุนส้มที่ผลิตโดยวิธีการที่ไม่ใช้สารเคมี หรือผลผลิตที่ทราบที่มาและเชื่อถือได้ว่ามาจากกระบวนการผลิตที่ปลอดภัยและล้างส้มทุกครั้งที่บริโภค แม้ไม่สามารถลดปริมาณของสารเคมีที่ตกค้างได้ทั้งหมด เพราะมีสารเคมีประมาณครึ่งหนึ่งที่ดูดซึมไปสู่เนื้อส้มได้ แต่เป็นการลดปริมาณของสารเคมีได้ระดับหนึ่ง
ขนมมงคลต่าง ๆ ควรเลือกขนมที่มีสีไม่ฉูดฉาดไม่เสี่ยงต่อการใช้สีผสมอาหารมากเกินไปและขนมจะต้องบรรจุอยู่ในภาชนะที่สะอาด ปลอดภัย ไม่มีสารอื่นๆปนเปื้อนกับอาหารได้และก่อนซื้อควรสังเกตวันผลิตและวันหมดอายุของอาหารด้วย
นอกจากของไหว้ตรุษจีนจำพวกอาหารแล้วอีกสิ่งหนึ่งที่ผู้บริโภคควรระมัดระวังคือกิจกรรมการเผากระดาษเงินกระดาษทองที่อาจส่งผลกระทบต่อร่างกายได้ เนื่องจากในกระดาษเงินกระดาษทอง มีโลหะหนักอยู่ด้วยกัน 4 ชนิด ได้แก่ โครเมียม นิกเกิล ตะกั่ว และแมงกานีส ซึ่งจะส่งผลต่อการเกิดโรคมะเร็งปอด การพัฒนาของสมองในเด็ก เลือดจาง เวียนศีรษะ ชักกระตุก หมดสติ ไตวาย โรคพาร์กินสัน โดยโลหะหนักต่างๆซึ่งเมื่อถูกเผาไหม้ก็สามารถส่งผลอันตรายต่อร่างกายได้เช่นกัน
ดังนั้น เมื่อเผากระดาษเงินกระดาษทอง ควรอยู่ให้ห่างหรืออยู่บริเวณเหนือทิศทางลมและภายหลังการสัมผัสกระดาษเหล่านี้ผู้บริโภคควรล้างมือให้สะอาดก่อนจับต้องอาหารหรือสิ่งของอื่น ๆด้วย
ทั้งนี้ หากได้รับความเสียหายหรือพบเจอการจัดจำหน่ายสินค้าไม่มีคุณภาพหรือพบผลิตภัณฑ์ที่เข้าข่ายส่งผลให้เกิดอันตรายต่อสุขภาพ สามารถแจ้งไปที่สายด่วน อย. 1556 หรือแจ้งเบาะแสมายังสภาองค์กรของผู้บริโภคได้
ที่มา: สภาองค์กรของผู้บริโภค